Grammatical Elements of the Hawaiian Language

Based on "Hawaiian Language Guidelines for Hawaiian Immersion"
Grades K and 1

Final Report to the Office of Hawaiian Education
State of Hawaiʻi DOE
Project: ʻŌlelo Ola

Dr. Sam L. Noʻeau Warner
Department of Hawaiian & Indo-Pacific Languages and Litteratures
University of Hawaiʻi at Mānoa

Pepeke ʻAike ʻO

Hola ʻEhia?

Pepeke ʻAike He

I mea aha kē“ia?

I KIKINO naʻu

Pepeke He...kā/ko

Pepeke ʻAʻohe Oʻa

Pepeke ʻAʻohe Oʻa (PAPANI)

Pepeke Helu Oʻa

Pepeke Helu Oʻa (PAPANI)

Pepeke Henua

Kālele Henua

Kālele Nonoʻa

Kālele Kāmua

Kālele Hoahana

Nā MEMEʻA

HAMANI

HEHELE

ʻAʻANO

ʻIAE

KIKINO

Pepeke Painu

Nā Māka Painu (ʻIke loa)

Nā Māka Painu (Hōʻole)

Kālele Kālana Painu

Nā Māka Painu

Nā Ninau

Pepeke + Kuʻa

...a hiki i...

Pepeke Henua Painu

Nā PAIU KIKOʻĪ E Makaʻala Ai

HAMANI

HEHELE

ʻAʻAno

Hele a ʻAʻANO

He Keu Aku

Kokoke

ʻAneʻAne

ʻAʻANO no ka hoʻohālikelike ʻana

ʻOi aku

Like (me)

Like a like (me)

ʻAno like (me)

ʻOkoʻa PIKO. ʻOkoʻa PIKO

PAINU e like me

Me he MEA ala

Nā Kāhulu

Kāhulu Hua ʻOlelo (KIKINO)

Kāhulu Hua ʻOlelo (PAINU)

Kāhulu ʻAwe Hoahana (PAINU)

Kāhulu Pepeke Painu

...Piko Hou ʻOle

...Piko Hou

KĀHULU PEPEKE PIKO HOU Kikoʻē«

He aha kāu i PAINU ai?

ʻEhia MEA a Kapua i PAINU ai?

ʻEhia āna MEA i PAINU AI?

ʻAʻohe MEA a ka wahine i PAINU ai.

ʻAʻohe aʻu MEA e PAINU ai.

(He) Nui nā MEA a ke kumu i PAINU ai.

Kāhulu Pepeke Nonoʻa

Kiʻa Pepeke

Paʻakīkī / Maʻalahi

Mākaukau

E pili ana i/iā...

I kahi ʻē“

Maliʻa paha, PEPEKE

Inā

Akā

A laila

No laila

No Ka Mea

A

A ME

Iʻoa Henua

IʻOA HENUA: E Makaʻala

Iʻoa Henua + Oʻa Hupua

Māka Piko no ka Iʻoa Henua (ʻo)

Hoakāka

Nā ʻAmi

ʻAmi Henua: ma, i, iā

ʻAmi hoahana: me

ʻAmi Kāmua: mai

ʻAmi Kāmua: maiā

ʻAmi Nonoʻa: no

ʻAmi Nonoʻa: na

ʻĀkena ʻIae: e

ʻAmi ʻĀkena ʻAʻano: i, iā

ʻAmi Lauka: i, iā

ʻAmi hea: e

Nā Māka

Māka Oʻa: o

Māka Oʻa: a

Māka Piko: ʻo

Māka Piko:

Nā PAPANI

Nā PAPANI + IOA/KIKINO

Iʻoa Maʻuli/Paku + mā

Helu ʻEhia

ʻEhia Mea

Ka Mea Helu ʻEhia

Ka Mua O Ka Mea

Nā Mea ʻEhia

Pākahi

Ma kahi o ka #

Nā Kaʻi

Kikoʻī

Kikoʻī ʻole

Nā Kaʻi Oʻa

Kinoʻō

Kinoʻā

NĀ MANAWA

kēia MANAWA aʻe

kēia MANAWA aku nei

ka MANAWA nei

kēia MANAWA

ka lā ma nehinei

ka lā ʻapōpō

Nā Lā O Ka Pule

Nā Mahina O Ka Makahiki

Nā Pō Mahina

Hune ʻAʻau

Pepeke, ʻAʻole Anei?

Pepeke, ʻeā

Ka ʻOhana

Nā Mea Like ʻOle